Met de steun van: European Oncology Nursing Society

Leven met kanker, leven na kanker

Leven met kanker, leven na kanker afbeelding

Leven met kanker is een van de grootste uitdagingen die een persoon moet tegemoet treden.1 Wanneer u wordt geconfronteerd met het vooruitzicht op een kankerbehandeling, kunt u zich angstig, bang en overdonderd voelen. U kunt zich zorgen maken over de impact die deze behandeling kan hebben op hoe u eruit ziet en zich voelt, uw vermogen om dagelijkse taken te doen en uw vermogen om om te gaan met andere mensen.1

Deze rubriek geeft u enkele algemene inzichten om u te helpen de effecten die een kankerbehandeling op u zal hebben, zowel lichamelijk als emotioneel, zowel tijdens als na de behandeling, te begrijpen en u erop voor te bereiden.

Diagnose en behandeling

Na de diagnose moeten u en uw arts de beschikbare behandelingsopties bespreken en beslissen welke voor u de beste keuze is.2 Zorg ervoor dat u tijdens het gesprek antwoorden krijgt op de volgende vragen:3

  • Welk soort kanker heb ik en welke delen van mijn lichaam zijn betroffen?
  • Wat zijn mijn behandelingsopties en waar krijg ik de behandeling (bv. in het ziekenhuis of thuis)?
  • Waarom beveelt u deze behandeling aan in mijn concreet geval?
  • Wat is het doel van mijn behandeling?
  • Welke bijwerkingen kan ik verwachten en hoe kunnen ze worden beheerst?
  • Moet ik de behandeling onmiddellijk starten?
  • Zal deze behandeling mijn vruchtbaarheid aantasten?

Het is een goed idee om alle vragen op te schrijven voor de consultatie zodat u niets vergeet. Probeer de antwoorden op te schrijven om ze later opnieuw te kunnen lezen omdat er veel informatie kan zijn om in een keer te verwerken. Uw arts kan u ook folders geven met meer informatie over uw kanker en behandeling.

Chemotherapie en bijwerkingen
Wanneer u de chemotherapiebehandeling moet starten, is het belangrijk dat u de mogelijke bijwerkingen kent en hoe ze kunnen worden beheerst of geminimaliseerd.2,4 Chemotherapie treft iedereen op een andere manier en de bijwerkingen variëren op het vlak van regelmaat, ernst en timing.2,3 Kom meer te weten over dit onderwerp in de rubriek Welke bijwerkingen kan ik verwachten van chemotherapie? op deze website.

Breng uw arts op de hoogte als u bijwerkingen krijgt; uw arts of verpleegkundige kunnen u voorstellen geven over de manieren om ermee om te gaan.5

Na de chemotherapie

Na het einde van het chemotherapieproces krijgt u opvolgingszorg die aangepast is aan het soort kanker die u hebt en aan de bijwerkingen die kunnen samengaan met de behandeling.6-9 Uw arts of verpleegkundige zullen willen uw herstel monitoren en uw gezondheid beoordelen door middel van een reeks opvolgingsbezoeken. Hierbij kunnen medische testen, die specifiek zijn voor het soort kanker en voor de behandeling die u hebt gekregen, bloedtesten en beeldvormingstesten zoals een CT-scan of een MRI omvatten.8,9 Het doel van deze continue bezoeken is om het herstel te monitoren en nieuwe gezondheidsproblemen te onderzoeken die zich kunnen ontwikkelen nadat u de behandeling hebt beëindigd.8,9

U moet een lijst van contactgegevens hebben gekregen voor personen die u kunt bellen of e-mailen wanneer u vragen of twijfels hebt over u gezondheid. Deze lijst kan onder andere gegevens bevatten van steungroepen voor patiënten en relevante zorgverleners zoals uw huisarts, chirurg, oncoloog, hematoloog of verpleegkundige.7

Het is mogelijk dat u de opvolgingsbezoeken bij uw arts of andere specialisten stressvol vindt; ze kunnen onaangename herinneringen terugbrengen en u kunt bezorgd zijn dat opvolgingstesten het terug opduiken van de kanker kunnen aantonen.7,8 Spreek zo vroeg mogelijk met uw arts wanneer u een nieuw gezondheidsprobleem ervaart. Overweeg om een familielid of een vriend met u mee te nemen naar deze artsbezoeken; ze zijn een goede bron van ondersteuning en kunnen goede vragen hebben over uw zorg.7,8

Sommige dingen om niet te vergeten bij het eine van uw behandeling

  • Spreek bij het einde van de chemotherapiebehandeling met uw arts of verpleegkundige; vertel hen hoe u zich nu voelt en vraag hen hoe u zich waarschijnlijk zult voelen zowel lichamelijk als emotioneel in de komende maanden7
  • Vraag om een kopie van uw beoordeling van einde behandeling en het opvolgingszorgschema
    • Deze documenten bevatten informatie over uw verdere behandeling7
  • Zoek uit wie uw hoofdcontact moet zijn voor vragen of twijfels over uw gezondheid
    • Wanneer deze persoon uw vragen niet kan beantwoorden, kan hij of zij u doorverwijzen naar iemand anders die u een antwoord kan geven7
  • Vraag naar de tekenen en symptomen waar u op moet letten wanneer u bezorgd bent over het terugkomen van de kanker7
  • Volg alle symptomen na de behandeling op en raadpleeg uw arts of verpleegkundige of uw hoofdcontact7
  • Monitor zelf uw gezondheid en woon alle geplande controles bij6,7
  • Wees u ervan bewust dat sommige bijwerkingen kunnen verdergaan na het einde van de behandeling, terwijl andere kunnen opduiken lang nadat de behandeling beëindigd is
    • Regelmatige controles kunnen u helpen deze te beheersen7

Ondersteuning en advies

U kunt zich zeer eenzaam voelen tijdens het proces vanaf de kankerdiagnose tot het herstel maar er is bijna altijd iemand die u kan helpen en ondersteunen. Help uzelf om met de situatie om te gaan tijdens deze moeilijke periode door contact te zoeken met personen die u vertrouwt en die om u geven: familieleden, dichte vrienden, steungroepen en uw zorgverleners.1,2,7

Kankersteungroepen zijn in het bijzonder opgezet om specifiek aan kankerpatiënten de mogelijkheid te geven om hun gedachten en gevoelens te delen met anderen die dezelfde ziekte en behandelingen ervaren of hebben ervaren.10 Er bestaat geen een enkele, ideale manier om met kanker om te gaan, maar het kan handig, inspirerend en interessant zijn om de verhalen en ervaringen tijdens het kankerproces en het herstel van andere mensen te horen.10

Hier zijn enkele levensstijltips om niet te vergeten tijdens het proces van kankerbehandeling tot herstel:7,8

  • Probeer iemand te vinden waar u naartoe kunt gaan met zorgen zoals geld, werk en familiezaken
    • Steun kan komen van een familielid, kankersteuncentra of de ziekenhuisafdeling voor maatschappelijk werk7
  • Spreek over uw gevoelens; iedereen die een kankerdiagnose en behandeling heeft meegemaakt heeft een gelijkaardige reeks emoties ervaren als deze die u momenteel ervaart7
  • Neem een levensstijl aan die helpt bij het stimuleren van welzijn en herstel
    • Regelmatige lichamelijke inspanning, een evenwichtig dieet en een beperkt alcoholgebruik kunnen het herstelproces versnellen en uw emotioneel welzijn verbeteren7,8
  • Probeer een normale routine en levensstijl te behouden binnen de grenzen van de nodige veranderingen die vereist zijn om u te helpen herstellen7
  • Als u voelt dat u het kunt, gebruik uw eigen ervaringen om te helpen bij het verbeteren van de behandeling, de zorg en het herstel van anderen
    • Het delen van uw ervaringen in een patiëntengroep of forum, vrijwilligerswerk bij kankerfondsen of deelname aan wetenschappelijke studies kunnen helpen bij het helpen vormgeven en het verbeteren van toekomstige kankerbehandelingsplannen7

 

Woordenlijst

Referenties

  1. Medline plus. Living with cancer. Last accessed November 2015.
  2. FamilyDoctor.org. Preparing for cancer treatment. Last accessed August 2015.
  3. Cancer.Net. Ask your doctor about cancer treatment. Last accessed November 2015.
  4. Macmillan. Side effects and symptoms. Last accessed November 2015.
  5. Cancer.Net. Side effects of chemotherapy. Last accessed November 2015.
  6. National Cancer Survivorship Initiative (NCSI). Living with and beyond cancer. Last accessed November 2015.
  7. Macmillan. 10 top tips for cancer survivors. Last accessed November 2015.
  8. Christie NHS Foundation Trust. Living with and beyond cancer. Last accessed November 2015.
  9. Macmillan. Your care. Last accessed November 2015.
  10. Macmillan. Groups and organisations. Last accessed November 2015.